MATA PELAJARAN KBSM
Zuber B. Hj. Hassan
Unit Pendidikan Jasmani Dan Kesihatan
Abstrak
Kajian ini bertujuan mendedahkan masalah guru dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Aspek kajian termasuk memahami huraian sukatan pelajaran, memilih isi kandungan, kaedah pengajaran, menentukan aktiviti pembelajaran, penyediaan bahan bantu mengajar, penggunaan buku teks, merancang rancangan pelajaran, penilaian dan penerapan nilai-nilai murni dalam pengajaran. Pembolehubah yang diuji ialah pengalaman mengajar guru, kelayakan ikhtisas dan kekerapan menghadiri Kursus Dalam Perkhidmatan (KDP). Kajian ini menggunakan kaedah tinjauan. Seramai 306 guru daripada sekolah menengah Selangor Darul Ehsan diminta menjawab soal selidik. Data yang diperolehi dianalisis dengan mengira kekerapan dan peratusan. Selain itu Ujian Khi Kuasadua digunakan untuk kesignifikanan hubungan antara pembolehubah berkenaan. Hasil kajian menunjukkan bahawa penyediaan bahan bantu mengajar, menentukan aktiviti pembelajaran pelajar dan merancang kaedah pengajaran merupakan masalah-masalah utama yang dihadapi oleh guru dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Sementara itu, hasil ujian Khi Kuasadua pula menunjukkan tidak terdapat perhubungan yang signifikan antara masalah pengajaran guru dalam melaksanakan mata pelajaran KBSM dengan pengalaman mengajar guru, kelayakan ikhtisas dan kekerapan menghadiri KDP.
Penyelidikan tentang masalah pengajaran mata pelajaran Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) dari persepsi guru telah dimulakan beberapa tahun yang lalu oleh Fowzia (1991), Nik Aziz dan Ng See Ngean (1992), Bhawani (1992), Ab. Ghani (1993), Mohd Nor (1994), Sharifah dan Zaidatol (1994), Hamidah (1995) dan Zainun (1995). Kajian-kajian tersebut mendapati masalah pengajaran mata pelajaran KBSM dikategorikan dalam 5 aspek, iaitu :
Pengajaran adalah aspek yang penting dalam pendidikan. Menurut Smith
(1960) dan Cornell (1991) pengajaran adalah satu aktiviti yang ditujukan
kepada pelajar. Manakala Battle dan Shannon (1978) pula berpendapat pengajaran
merupakan proses penyampaian idea yang membantu pelajar mengubah tingkah
laku dengan cara sedar ke arah tujuan dan matlamat pendidikan.
Dalam konteks ini, jelas bahawa pengajaran seharusnya mempunyai aktiviti
yang dilakukan oleh guru. Aktiviti yang dilakukan tersebut mempunyai kaitan
dengan tujuan, matlamat, isi kandungan, indoktrinasi dan kaedah pengajaran
(Robertson, 1988) yang menghasilkan pembelajaran (Gagne, 1995) dan perubahan
kebolehan pelajar (Sharifah, 1984).
Tujuan kajian
Kajian ini bertujuan untuk melihat masalah-masalah guru dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM di sekolah menengah di negeri Selangor Darul Ehsan. Selain daripada itu, ia juga meneliti hubungan di antara kelulusan ikhtisas, pengalaman mengajar dan kekerapan mengikuti Kursus Dalam Perkhidmatan (KDP) dengan masalah melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM di kalangan guru-guru yang dikaji.
Soalan kajian
Secara khusus kajian ini bertujuan untuk menjawab soalan-soalan yang berikut :
Kelulusan ikhtisas guru
Kajian ini dijalankan dengan mengggunakan kaedah tinjauan (survey method of research). Kaedah ini digunakan kerana membolehkan penyelidik memahami keseluruhan skop kajian dengan sampel yang kecil serta dapat mengukur pendapat, sikap dan tingkah laku responden (Fox, 1986).
Persampelan
Sampel terdiri daripada 306 guru yang sedang mengajar dalam pelbagai tingkatan di beberapa buah sekolah di daerah Selangor Darul Ehsan. Penyebaran sampel mengikut bangsa mencerminkan komposisi kaum di Malaysia, iaitu 68% Melayu, 23% Cina dan 8% India. 33% daripada sampel adalah guru lelaki berbanding 66.3% adalah guru perempuan.
Jadual 1 : Penyebaran sampel mengikut bangsa dan jantina
|
|
|
|
|
|
Melayu
Cina India |
71 27
|
23 8 |
Lelaki
Perempuan |
203 |
66.3 |
|
|
|
|
|
|
Alat kajian
Alat kajian yang digunakan dalam kajian ini adalah satu set soal selidik yang mengandungi 11 pernyataan masalah meliputi aspek huraian sukatan pelajaran, memilih isi kandungan, kaedah pengajaran, menentukan aktiviti pembelajaran, penyediaan bahan bantu mengajar, penggunaan buku teks, merancang rancangan pelajaran, penyediaan soalan ujian dan penerapan nilai-nilai murni dalam pengajaran.Analisis dataManakala data demografi guru yang terdiri daripada jantina, umur, ras, kelulusan tertinggi (akademik), kelulusan ikhtisas, pengalaman mengajar dan kekerapan menghadiri KDP juga dikumpul menerusi alat kajian ini.
Item soalan dalam demografi guru menggunakan skala ordinal dan nominal. Sementara itu, item dalam senarai aspek-aspek pelaksanaan pengajaran mata pelajaran KBSM pula berbentuk skala Likert 4 mata. Skala ini mempunyai nilai 1 hingga 4 di mana 1 bererti " tidak bermasalah " dan 4 bererti " amat bermasalah ".
Sejumlah 306 soal selidik telah berjaya dikumpul dan dianalisis. Data telah dianalisis dengan menggunakan program SPSSPC Win Versi 6. Kaedah analisis tertumpu kepada penggunaan statistik deskriptif iaitu kekerapan dan peratusan. Manakala Ujian Khi kuasadua (Chi-square) digunakan untuk melihat perhubungan antara pembolehubah-pembolehubah ujian.
Masalah Guru Dalam Melaksanakan Pengajaran Mata Pelajaran
KBSM
Untuk mengetahui masalah-masalah dalam melaksanakan pengajaran KBSM oleh para guru maka satu senarai telah dikemukakan kepada mereka. Para responden diminta menentukan aspek-aspek pengajaran mata pelajaran KBSM yang difikirkan menjadi masalah kepada mereka. Jawapan yang diterima daripada responden dapat dirumuskan dalam Jadual 2.Jadual 2 menunjukkan masalah guru dalam melaksanakan pengajaran dalam mata pelajaran KBSM. Maklumat yang didapati dari jadual tersebut menunjukkan tiga masalah utama yang serius dan perlu diberi perhatian yang sewajarnya. Masalah-masalah tersebut ialah menyediakan bahan bantu mengajar 75.8% (232), menentukan aktiviti pembelajaran pelajaran murid 65.3% (200) dan merancang kaedah pengajaran 60.1% (184).
Seterusnya, dua masalah lagi yang dihadapi oleh responden adalah menyediakan soalan ujian dan menerapkan nilai-nilai murni dalam pengajaran. Sementara itu, masalah-masalah lain walaupun rendah dari segi peratusannya namun wajar diberi perhatian ialah memahami keseluruhan sukatan pelajaran 46.1% (141), merancang rancangan pelajaran harian 41.2% (126), menggunakan buku teks 42.5% (130) dan memahami huraian sukatan mata pelajaran yanh diajar. Secara keseluruhan, analisis data memperlihatkan lebih 40% responden menghadapi masalah dalam kesemua 11 aspek pengajaran dalam KBSM yang disenaraikan dalam Jadual 2.
|
Bermasalah
|
|
Menyediakan bahan bantu mengajar |
(74) |
(232) |
Menentukan aktiviti pembelajaran murid |
(106) |
(200) |
Merancang kaedah pengajaran |
(122) |
(184) |
Menyediakan soalan peperiksaan |
(151) |
(155) |
Menerapkan nilai-nilai murni dalam pengajaran |
(145) |
(155) |
Merancang rancangan pelajaran seminggu |
(165) |
(141) |
Memahami keseluruhan sukatan pelajaran yang diajar |
(170) |
(136) |
Menggunakan buku teks |
(176) |
(130) |
Merancang rancangan pelajaran harian |
(180) |
(126) |
Memahami huraian sukatan mata pelajaran yang diajar |
(182) |
(124) |
Memilih isi kandungan |
(183) |
(123) |
Jadual 3 menunjukkan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara kelulusan ikhtisas guru dengan masalah dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Ini mungkin mencadangkan kelulusan ikhtisas guru sama ada yang bertaraf diploma pendidikan atau pun sijil perguruan tidak mempengaruhi masalah guru dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Dengan kata lain, kelulusan ikhtisas guru tidak menentukan masalah dalam pelaksanaan pengajaran mata pelajaran KBSM.
Jadual 3: Hubungan Antara Kelulusan Ikhtisas Dengan
Masalah
Melaksanakan Pengajaran Mata Pelajaran KBSM
|
|||||
|
|
|
|
|
|
Menyediakan bahan bantu mengajar | 75.3
(162) |
76.9
(70) |
.08692 | 1 | .76806
(TS) |
Menentukan aktiviti pembelajaran murid | 63.7
(137) |
69.3
(63) |
.86704 | 1 | .35178
(TS) |
Merancang kaedah pengajaran | 61.9
(133) |
56.0
(51) |
.89719 | 1 | .34354
(TS) |
Menyediakan soalan peperiksaan | 51.2
(110) |
49.5
(45) |
.75000 | 1 | .78420
(TS) |
Menerapkan nilai-nilai murni dalam pengajaran | 61.9
(133) |
56.0
(51) |
.89719 | 1 | .34354
(TS) |
Merancang rancangan pelajaran seminggu | 45.1
(97) |
48.4
(44) |
.26905 | 1 | .60397
(TS) |
Memahami keseluruhan sukatan pelajaran yang diajar | 45.6
(98) |
41.8
(38) |
.37953 | 1 | .53786
(TS) |
Menggunakan buku teks | 44.7
(96) |
37.4
(34) |
1.40057 | 1 | .76806
(TS) |
Merancang rancangan pelajaran harian | 42.3
(91) |
38.5
(35) |
.39582
|
1 | .52926
(TS) |
Memahami huraian sukatan mata pelajaran yang diajar | 41.9
(90) |
37.9
(34) |
.53957 | 1 | .46261
(TS) |
Memilih isi kandungan | 42.8
(92) |
34.1
(31) |
2.04901 | 1 | .15230
(TS) |
* angka dalam kurungan merupakan bilangan responden
Hubungan Antara Pengalaman Mengajar Guru Dengan Masalah
Melaksanakan Pengajaran Mata Pelajaran KBSM
Data Jadual 4 menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara pengalaman mengajar guru dengan masalah dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Ini bermakna, pengalaman mengajar tidak mempengaruhi masalah guru dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Dengan kata lain, dapatan kajian mungkin mencadangkan bahawa baik guru yang lama tempoh mengajar mahupun guru kurang berpengalaman menghadapi masalah-masalah pengajaran yang disenaraikan dalam Jadual 4.
Jadual 4: Hubungan Antara Pengalaman Mengajar Dengan
Masalah
Melaksanakan Pengajaran Mata Pelajaran KBSM
|
|||||
|
|
|
|
|
|
Menyediakan bahan bantu mengajar |
(152) |
(78) |
|
|
|
Menentukan aktiviti pembelajaran murid |
(131) |
(69) |
|
|
(TS) |
Merancang kaedah pengajaran |
(113) |
(69) |
|
|
|
Menyediakan soalan peperiksaan |
(100) |
(53) |
|
|
|
Menerapkan nilai-nilai murni dalam pengajaran |
(107) |
(52) |
|
|
(TS) |
Merancang rancangan pelajaran seminggu |
(90) |
(49) |
|
|
(TS) |
Memahami keseluruhan sukatan pelajaran yang diajar |
(80) |
(54) |
|
|
|
Menggunakan buku teks |
(79) |
(49) |
|
|
(TS) |
Merancang rancangan pelajaran harian |
(80) |
(440 |
|
|
(TS) |
Memahami huraian sukatan mata pelajaran yang diajar |
(78) |
(44) |
|
|
(TS) |
Memilih isi kandungan |
(77) |
(44) |
|
|
(TS) |
* angka dalam kurungan merupakan bilangan responden
Hubungan Antara Kekerapan Guru Menghadiri KDP Dengan
Masalah Melaksanakan Pengajaran Mata Pelajaran KBSM
Jadual 5 menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara kekerapan guru menghadiri KDP dengan masalah dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Ini bermakna, kekerapan guru menghadiri KDP tidak mempengaruhi masalah guru dalam melaksanakan pengajaran mata pelajaran KBSM. Ringkasnya, keputusan ujian mungkin mencadangkan sama ada guru yang kerap menghadiri KDP atau pun yang kurang kerap sama-sama menghadapi masalah pengajaran yang disenaraikan dalam Jadual 5.
Jadual 5: Hubungan Antara Kekerapan Guru Menghadiri
KDP Dengan Masalah
Melaksanakan Pengajaran Mata Pelajaran KBSM
|
|||||
|
|
|
|
|
|
Menyediakan bahan bantu mengajar | 75.9
(148) |
75.8
(38) |
.000248 | 1 | .98825
(TS) |
Menentukan aktiviti pembelajaran murid | 68.7
(134) |
57.6
(38) |
2.89455 | 1 | .23521
(TS) |
Merancang kaedah pengajaran | 57.4
(112) |
63.6
(42) |
1.74818 | 1 | .41724
(TS) |
Menyediakan soalan peperiksaan | 52.3
(102) |
45.5
(30) |
.93166 | 1 | .62761
(TS) |
Menerapkan nilai-nilai murni dalam pengajaran | 54.4
(106) |
51.5
(34) |
.90772 | 1 | .67517
(TS) |
Merancang rancangan pelajaran seminggu | 46.7
(91) |
45.5
(30) |
.88593 | 1 | .95794
(TS) |
Memahami keseluruhan sukatan pelajaran yang diajar | 45.6
(89) |
47.0
(31) |
1.75052 | 1 | .41675
(TS) |
Menggunakan buku teks | 40.0
(78) |
45.5
(300 |
1.47998 | 1 | .47712
(TS) |
Merancang rancangan pelajaran harian | 42.6
(83) |
39.4
(26) |
.45807 | 1 | .79530
(TS) |
Memahami huraian sukatan mata pelajaran yang diajar | 44.6
(87) |
34.8
(23) |
3.94705 | 1 | .13897
(TS) |
Memilih isi kandungan | 38.5
(75) |
48.5
(32) |
2.50776 | 1 | .28540
(TS) |
* angka dalam kurungan merupakan bilangan responden
Dapatan kajian menunjukkan lebih 40% responden mengakui menghadapi masalah dalam pelaksanaan pengajaran mata pelajaran KBSM daripada aspek penyediaan bahan bantuan mengajar dan soalan peperiksaan, perancangan aktiviti termasuk rancangan pelajaran, penerapan nilai murni, penggunaan buku teks dan penguasaan sukatan pelajaran. Kajian juga mendapati penyediaan bahan bantuan mengajar merupakan masalah utama responden kerana 75.8% daripada mereka menghadapi masalah tersebut. Masalah penyediaan bahan bantu mengajar yang dihadapi mungkin memberi implikasi negatif terhadap pelaksanaan pengajaran. Menurut Ismail (1989) penggunaan bahan bantu mengajar akan memberi implikasi positif dalam pengajaran pembelajaran iaitu :
Memandangkan penggunaan bahan bantu mengajar dalam
pengajaran boleh mendatangkan faedah yang besar, maka masalah penyediaan
bahan bantu mengajar yang menjadi masalah utama tidak seharus dipandang
ringan. Apa masalah sebenar yang dihadapi oleh guru dalam penyediaan bahan
bantu mengajar? Adakah daripada aspek kemahiran, kemudahan, kewangan, masa
atau sikap? Langkah perlu diambil untuk membantu guru mengatasi masalah
tersebut.
Hasil kajian mendapati pembolehubah-pembolehubah (i) kelulusan
ikhtisas, (ii) pengalaman mengajar dan (iii) kekerapan mengikuti KDP tidak
mempunyai hubungan yang signifikan dengan masalah-masalah pengajaran mata
pelajaran KBSM. Dapatan tersebut menolak anggapan sesetengah pihak yang
disenaraikan berikut :
Hasil dapatan juga menyokong dapatan kajian Hussein
(1991) yang melaporkan bahawa faktor kekerapan seseorang guru berkursus
tidak ada hubungan korelasi dengan peningkatan pengetahuan dalam melaksanakan
pengajaran. Namun demikian, kajian lanjut yang memungkinkan aspek-aspek
yang pengajaran mata pelajaran KBSM dilihat secara khusus perlu dijalankan
supaya masalah-masalah pengajaran guru dapat difahami dengan lebih mendalam.
Fowzia Osman. (1991). Penilaian program kemahiran hidup (pilihan B) tingkatan satu di Wilayah Persekutuan. Tesis Sarjana Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Fox, D.J. (1986). The research process in education. New York : Holt Rinehart & Winston Inc.
Gagne, R.M. (1965). The condition of learning. Montreal : Holt Rinehart & Winston Inc.
Hamidah Abd. Hamid. (1995). Masalah guru dalam pelaksanaan kurikulum Bahasa Malaysia sekolah menengah. Tesis Sarjana Pendidikan, Universiti Malaya.
Hussein Hj. Ahmad. (1991). Keberkesanan penyediaan guru dan aktiviti meningkatkan profesionalisme mereka. Jurnal Guru, Jld 3,144-159.
Mohd Nor Mahmud. (1994). Pelaksanaan kurikulum geografi KBSM : Kajian tentang sikap guru dan masalah yang dihadapi dalam pengajaran. Tesis Sarjana Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Nik Azis & Ng See Ngean. (1992). Pelaksanaan matematik KBSM : Fenomena tahun pertama. Masalah Pendidikan, Universiti Malaya, Jld 16, 76 – 89.
Sharifah Md. Nor & Zaidatol Akmaliah Lope Pihie. (1994). Guru perdagangan dan keusahawan : Tinjauan profil dan pandangan terhadap kerja. Jurnal Pendidikan, Universiti Malaya, Jld 16, 37 – 44.
Smith, B.O. (1960). A Concepts of teaching. Teacher College Record.
Uma Sekaran. (1987). Research methods for business : A skill building approach. New York : John Wiley & Sons, Inc.
Zainun Ishak. (1995). Pengajaran Pendidikan Jasmani dalam
KBSM : Sejauh manakah keberkesanannya? Masalah Pendidikan, Universiti
Malaya, Jld 19, 135 – 165.